Gmina krzywcza

Historia

Zabytki Krzywczy

KOŚCIÓŁ PARAFIALNY pw. NARODZENIA NMP

Parafia rzymska w Krzywczy została założona w 1389 roku, wówczas wzniesiono także kościół fundacji Jana i Szymona Dersławowiczów, ówczesnych dziedziców Krzywczy. Prawdopodobnie była to budowla drewniana, która spłonęła doszczętnie w 1624 roku podczas najazdu Tatarów. Obecny kościół wzniesiony został z fundacji Marcina Krasickiego po 1625 r., prawdopodobnie przed 1630 r. W 1760 r., po gruntownej przebudowie, został powtórnie konsekrowany przez bpa Wacława Sierakowskiego.

Świątynia jest przykładem sztuki baroku, jakkolwiek nie wykazuje wyraźnych cech stylowych. Ołtarz główny pochodzi z czasów restauracji świątyni w II poł. XVIII wieku, reprezentuje styl późnego baroku.

Obok kościoła znajduje się dzwonnica, murowana, wzniesiona w II poł. XVIII w. Jest tu także murowana plebania, pochodząca z końca XIX wieku.

CERKIEW GRECKOKATOLICKA pw. NARODZENIA NMP

Świątynia wzniesiona w latach 1841 – 1843, w 1911 r. była remontowana. Murowana cerkiew jest bardzo malownicza i przestronna, zwraca uwagę zdobioną elewacją i wydatną kopułą. Okna zwieńczone są półkoliście. Opuszczona po II wojnie światowej i dziś pozostaje nieużytkowana.

ZESPÓŁ DWORSKI

Zespół dworski składa się z dworu, baszty oraz oranżerii. Dwór (obecnie ośrodek zdrowia) wzniesiony został jeszcze w XVII w., przebudowany został w XIX w. i po znacznych zniszczeniach w czasie I wojny światowej, bardzo gruntownie przebudowany w 1928 r. Baszta jest reliktem dawnych obwałowań ziemnych, pochodzi z wieku XVII. Wiek młodsza jest murowana oranżeria, przebudowywana w wieku XIX i XX, z XIX w. pochodzą natomiast resztki bramy. Z dawnego parku zachowała się aleja grabowa.

ZABYTKOWE DOMY

Pomimo wielokrotnego niszczenia miasteczka zachowało się kilka zabytkowych drewnianych domów, pochodzących w większości z lat 20 – tych i 30 – tych XX wieku.

Źródło: G. Kubal, Miejscowości gminy Krzywcza na przestrzeni wieków, Wydawnictwo Arete II, Krosno – Targowiska 1999 r.

Zabytki Reczpola

CERKIEW pw. OPIEKI NMP

Świątynia powstała w 1879 r. jako cerkiew filialna parafii krzywieckiej, nosiła wezwanie Opieki NMP. Już po zaadaptowaniu drewnianej świątyni na kościół rzymsko – katolicki została ona gruntownie przebudowana w 1970 r. Rozebrana została wtedy wieża znajdująca się nad wejściem.

Obecnie, po wybudowaniu nowego kościoła, cerkiew jest nieużytkowana.

ZABYTKOWE DOMY

W Reczpolu zachowało się kilkanaście zabytkowych domów drewnianych, z których najstarsze powstały jeszcze w końcu XIX w. Status zabytków posiadają także dwie murowane kapliczki, jedna z wieku XIX, druga z pocz. XX.

Źródło: G. Kubal, Miejscowości gminy Krzywcza na przestrzeni wieków, Wydawnictwo Arete II, Krosno – Targowiska 1999 r.

Zabytki Ruszelczyc

Ze znajdującego się tu zespołu dworskiego zachował się jedynie otaczający go park, założony w I poł. XIX wieku. Charakter zabytkowy mają dwie kapliczki datowane na wiek XIX: przy drodze do Babic i obok domu nr 74 oraz trzy drewniane domy. Najstarszy z nich (nr 104) wzniesiony został na pocz. XX wieku.

Źródło: G. Kubal, Miejscowości gminy Krzywcza na przestrzeni wieków, Wydawnictwo Arete II, Krosno – Targowiska 1999 r.

Zabytki Skopowa

KOŚCIÓŁ FILIALNY PARAFII BABICE, DAWNA CERKIEW pw. PRZEMIENIENIA PAŃSKIEGO

Świątynia wzniesiona została w 1900 roku na miejscu działającej od wieków greckokatolickiej świątyni parafialnej. Po deportacji ludności ukraińskiej cerkiew przez pewien czas pozostawała opuszczona, następnie stała się kościołem filialnym pw. Matki Boskiej Częstochowskiej. Kościół był remontowany w latach 80 – tych, w 1999 roku miała miejsce renowacja elewacji. W skład zespołu cerkiewnego wchodzi także murowana dzwonnica, także wzniesiona w 1900 roku.

W chwili obecnej kościół jest gruntownie odremontowany i jest wspaniałą wizytówką Skopowa oraz całej Parafii Babice.

ZABYTKOWE DOMY

Z dawnej zabudowy miejscowości zachowało się kilkanaście drewnianych domów, najstarszy z końca XIX wieku.

Źródło: G. Kubal, Miejscowości gminy Krzywcza na przestrzeni wieków, Wydawnictwo Arete II, Krosno – Targowiska 1999 r.

Zabytki Woli Krzywieckiej

Status zabytków na terenie Woli Krzywieckiej posiadają kapliczki oraz ocalałe do dziś drewniane domy. Kapliczki, w liczbie czterech, pochodzą z pocz. XX w., trzy z nich są murowane (dwie kapliczki Matki Boskiej oraz jedna Boskiego Serca Zbawiciela).

Źródło: G. Kubal, Miejscowości gminy Krzywcza na przestrzeni wieków, Wydawnictwo Arete II, Krosno – Targowiska 1999 r.

Zabytki w Kupnej

Do niedawna znajdowała się tu cerkiew greko – katolicka, filialna parafii w Chyrzynie, pw. Bogurodzicy. Drewniana cerkiew, wzniesiona w 1729 r. dziś już nie istnieje, podobnie jak znajdująca się w jej sąsiedztwie dzwonnica.

Zachowała się natomiast na skraju wsi murowana kaplica z końca XIX w. i kilka drewnianych domów, posiadających status zabytkowych.

Źródło: G. Kubal, Miejscowości gminy Krzywcza na przestrzeni wieków, Wydawnictwo Arete II, Krosno – Targowiska 1999 r.

 

Zabytki Średniej

Nie zachowała się do dziś istniejąca tu cerkiew, wzniesiona w 1923 r. Sztukę sakralną reprezentują natomiast trzy kapliczki: Serca Jezusowego, murowana, z pocz. XX w., Matki Boskiej, murowana, z tego samego okresu, Serca Jezusowego, także murowana, z pocz. XX w.

Zabytkowy charakter mają tez niektóre drewniane domy, wzniesione w okresie międzywojennym. Z dawnego zespołu dworskiego zachowały się jedynie resztki parku.

Źródło: G. Kubal, Miejscowości gminy Krzywcza na przestrzeni wieków, Wydawnictwo Arete II, Krosno – Targowiska 1999 r.

Zasłużeni dla Gminy Krzywcza

Tytuł honorowy „Zasłużony dla Gminy Krzywcza” otrzymały dwie osoby: pani Zofia Lekka – wieloletni Wójt Gminy Krzywcza oraz pani Alicja Król – wieloletnia działaczka na rzecz upowszechniania kultury. W zaąłczeniu uchwała Rady Gminy Krzywcza w sprawie nadania tytułu „Zasłużony dla Gminy Krzywcza”.

Uchwala Nr 173XX2008 – nadanie tytulu – Zasluzony dla Gminy Krzywcza.pdf

Skip to content